Uzależnienie od hazardu
3 grudnia 2013
Patologiczne uzależnienie od gry polega na często powtarzającym się uprawianiu hazardu, który zajmuje bardzo istotne miejsce w życiu człowieka ze szkodą dla wartości i zobowiązań społecznych i zawodowych. Jego siłą jest potrzeba przeżywania silnego napięcia, jakie pojawia się podczas gry. Wygrana popycha do dalszej gry. Przegrana powoduje spadek szacunku do siebie i żądzę odzyskania straty.
Hazard to nie tylko kasyno!
Chociaż patologiczny hazard kojarzy się głównie z grą w kasynach, lista gier losowych, w których wygrana zależy od przypadku, wymienianych przez ustawę o grach hazardowych, jest znacznie dłuższa. Są to m.in. gry liczbowe, loterie pieniężne, gry typu bingo (pieniężne, fantowe czy tzw. telebingo), gry w karty (jak blackjack czy poker), gry w kości, loterie fantowe, loterie promocyjne, loterie autotekstowe (w których uczestniczy się poprzez drogie połączenia telefoniczne lub SMS-y).
Gra z elementami ryzyka może toczyć się także w ramach zakładów wzajemnych (bukmacherskich), w których można odgadywać m.in. wyniki zdarzeń sportowych, a także poprzez automaty do gry czy wideoloterie (za pośrednictwem automatów podłączonych do internetu).
Różnego rodzaju gry losowe są także dostępne poprzez internet, chociaż według polskiego prawa uczestnictwo w nich jest nielegalne. Ten typ gier hazardowych jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ można się od nich uzależnić anonimowo – bez potrzeby wychodzenia z domu, inaczej niż w przypadku uzależnienia od gry w kasynie czy zakładów bukmacherskich.
Według jednej z klasyfikacji hazardu wymienia się:
– hazard rekreacyjny – jako rozrywkę i formę spędzania czasu,
– hazard problemowy – gdy pojawiają się pierwsze negatywne skutki gry,
– hazard patologiczny – gdy dochodzi do całkowitego uzależnienia.
Rozwój uzależnienia od hazardu przebiega zwykle według sześciu następujących po sobie faz:
1. Faza zainteresowania hazardem – dotyczy głównie dzieci i nastolatków. Relacje wielu graczy potwierdzają, że problem hazardu rozpoczął się u nich bardzo wcześnie – około dziesiątego roku życia.
2. Faza zwycięstw – to granie okazjonalne, a z czasem fantazjowanie na temat wielkich wygranych; duże wygrane powodują coraz silniejsze pobudzenie, coraz częstsze zakłady i coraz wyższe stawki; pojawia się wiara, że będzie się zawsze wygrywać.
3. Faza strat – wysokie zakłady narażają na wysokie straty; grający zaciąga wysokie pożyczki i próbuje się odgrywać; hazardzista gra kosztem pracy i domu, kłamie i ukrywa uzależnienie, a także unika wierzycieli, wciąż wierząc, że nastąpi kolejna wielka wygrana.
4. Faza desperacji – separacja od rodziny i przyjaciół, utrata pracy i coraz większe długi wywołują panikę; presja wierzycieli popycha często ku przestępstwom; pojawiają się wyrzuty sumienia, poczucie winy, bezradność i depresja.
5. Faza utraty nadziei – łączy się z rozpadem rodziny, rozwodem, a także myślami i próbami samobójczymi; pozostają wówczas cztery wyjścia: ucieczka w uzależnienie od alkoholu lub leków, więzienie, śmierć (samobójstwo lub z ręki wierzycieli) albo zwrócenie się po pomoc.
6. Faza zdrowienia (odbudowy) – jeśli osoba uzależniona podejmie profesjonalną terapię lub rozpocznie realizację programu 12 kroków Anonimowych Hazardzistów.
Jak wygląda terapia?
W Polsce osoby mające problem z uzależnieniem od hazardu mogą szukać zarówno specjalistycznej pomocy terapeutycznej, jak i grup samopomocowych. Terapia patologicznego hazardu prowadzona jest wspólnie z psychoterapią uzależnienia od alkoholu i uzależnienia od leków. Takiej pomocy można szukać za pośrednictwem lekarza pierwszego kontaktu lub bezpośrednio u psychologa, a także w poradniach terapii uzależnień.
W 1957 roku w Kalifornii (USA) powstały pierwsze grupy Anonimowych Hazardzistów, które oparte są na programie 12 kroków, stosowanym z powodzeniem przez Anonimowych Alkoholików. Bliscy hazardzistów mogą także uzyskać pomoc w grupach Gam-Anon. Pomoc wspólnot Anonimowych Hazardzistów można znaleźć w większych polskich miastach. Informacje o tym uzależnieniu oraz organizowanych mityngach można znaleźć na stronie internetowej www.anonimowihazardzisci.org.
(na podst.: Hazard. Historia, zagrożenia i drogi wyjścia, red. B. Woronowicz, Media Rodzina, Warszawa 2012)
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli potrzebujesz pomocy, możesz się także zwrócić do swojego lekarza pierwszego kontaktu, psychologa bądź do najbliższej poradni terapii uzależnień. Znajdź najbliższą placówkę w Małopolsce, w której otrzymasz pomoc i świadczenia wykonywane w ramach ubezpieczenia Narodowego Funduszu Zdrowia
Dowiedz się więcej!
Hazard. Historia, zagrożenia i drogi wyjścia, red. B. Woronowicz, Media Rodzina, Warszawa 2012
Woronowicz B., Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Media Rodzina – Parpamedia, Warszawa 2009
Ogińska-Bulik N., Uzależnienie od czynności, Difin, Warszawa 2010.
www.anonimowihazardzisci.org – Wspólnota Anonimowych Hazardzistów, która skupia mężczyzn i kobiet, którzy dzielą się nawzajem doświadczeniem, siłą i nadzieją, że mogą rozwiązać swój wspólny problem i pomóc innym zdrowieć z problemu hazardu
Powrót na stronę główną – Niezależni.info
Projekt Niezależni.info – kampania na temat radzenia sobie z uzależnieniami behawioralnymi współfinansowana jest ze środków Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych, będących w dyspozycji Ministra Zdrowia.