Uzależnienie od komputera i internetu
3 grudnia 2013
W związku z rozwojem technologii teleinformatycznych i powszechnym dostępem do internetu rozwija się uzależnienie od komputera i internetu zwane także siecioholizmem lub ZUI – zespołem uzależnienia od internetu. Polega na wielogodzinnym spędzaniu czasu w cyberprzestrzeni. Szacuje się, że co piąty użytkownik komputera może wpaść w takie uzależnienie.
Psycholog dr Kimberly Young z University of Pittsburgh w USA wyróżniła następujące podtypy uzależnienia związanego z komputerem i internetem:
• erotomania internetowa – polegająca głównie na oglądaniu filmów i zdjęć z materiałami pornograficznymi lub rozmowach na czatach o tematyce seksualnej,
• socjomania internetowa – uzależnienie od internetowych kontaktów społecznych; osoba nawiązuje nowe kontakty tylko i wyłącznie poprzez sieć, zastępuje jej to relacje z rodziną i przyjaciółmi,
• uzależnienie od sieci – jest ono bardzo podobne do uzależnienia od komputera, lecz polega na przebywaniu w sieci; osoby uzależnione są cały czas zalogowane do sieci i obserwują, co się tam dzieje,
• przeciążenie informacyjne – występuje przy natłoku informacji, np. przebywanie w wielu pokojach rozmów jednocześnie lub udział w wielu grupach dyskusyjnych,
• uzależnienie od komputera – osoba nie musi w tym wypadku przebywać w internecie, wystarczy, że spędza czas przy komputerze; nie jest dla niej ważne, co przy nim robi.
Psychiatra i terapeuta uzależnień Bohdan Woronowicz zaproponował, aby o uzależnieniu od internetu mówić wtedy, gdy w ciągu ostatniego roku stwierdzono obecność co najmniej trzech poniższych objawów:
1. Silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z internetu.
2. Przekonanie o zmniejszonej możliwości kontrolowania zachowań związanych z internetem, a w szczególności utrudnione powstrzymywanie się od korzystania z internetu i brak kontroli nad ilością czasu spędzanego w sieci.
3. Przy próbach przerwania lub ograniczenia korzystania z internetu występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia i ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do komputera.
4. Spędzanie coraz większej ilości czasu w internecie w celu uzyskania zadowolenia czy dobrego samopoczucia, które poprzednio było osiągane w znacznie krótszym czasie.
5. Postępujące zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz internetu.
6. Korzystanie z internetu pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych), o których wiadomo, że mają związek ze spędzaniem czasu w internecie.
Terapia dla uzależnionych od komputera i internetu
Podstawowym problemem jest przekonanie uzależnionej osoby do podjęcia decyzji o leczeniu. Utrudnia to fakt, że komputer i internet są dziś powszechnie używane, a osoby sprawnie z nich korzystające postrzegane są jako nowoczesne. Działania wobec takich osób są zbliżone do programów psychoterapii uzależnienia od alkoholu, patologicznego hazardu czy zaburzeń łaknienia. Ponieważ jednak dostęp do komputera i internetu jest dziś często niezbędny ze względu na działalność naukową i zawodową, trudno wyobrazić sobie terapię polegającą na całkowitej abstynencji od komputera i internetu. Jej celem będzie więc przede wszystkim zmiana sposobu korzystania z komputera. Wśród działań wspomagających leczenie zaleca się m.in.:
• usytuowanie komputera w miejscu, które uniemożliwia izolowanie się,
• korzystanie z komputera w obecności innych osób,
• zmiana pór korzystania z komputera i internetu, a także robienie przerw,
• codzienne odnotowywanie wszystkich swoich aktywności (w tym czasu spędzonego przy komputerze),
• rozmowa o problemie z bliskimi i znajomymi.
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli potrzebujesz pomocy, zwróć się do swojego lekarza pierwszego kontaktu, psychologa, bądź do najbliższej poradni terapii uzależnień. Znajdź najbliższą placówkę w Małopolsce, w której otrzymasz pomoc i świadczenia wykonywane w ramach ubezpieczenia Narodowego Funduszu Zdrowia
Dowiedz się więcej!
Guerreschi C., Nowe uzależnienia (wyd.2), Wyd. Salwator, Kraków 2010
Woronowicz B., Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Media Rodzina – Parpamedia, Warszawa 2009
Powrót na stronę główną – Niezależni.info
Projekt Niezależni.info – kampania na temat radzenia sobie z uzależnieniami behawioralnymi współfinansowana jest ze środków Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych, będących w dyspozycji Ministra Zdrowia.